“બાળકને કયા માધ્યમમાં ભણાવવું? અંગ્રેજી કે ગુજરાતી?” ગુજરાતના વાલીઓની આ દ્વિધાનો અંત આવે તેવી નવતર પહેલ સુરતથી થઇ છે. ગુજરાત સરકારે સુરતની ગુજરાતી માધ્યમની સાત શાળાઓને “ગ્લોબલ માધ્યમ” થી શિક્ષણ આપવાની મંજૂરી આપી છે.

આ ગ્લોબલ મિડિયમ શું છે એની સમજૂતી આપવા માટે શાળાઓ દ્વારા યોજાયેલી પત્રકાર પરિષદમાં માહિતી આપવામાં આવી હતી કે ધોરણ 12 પછી વિજ્ઞાનપ્રવાહમાં (મેડીકલ અને એન્જિનિયરિંગ માટે) એડમિશન માટેની રાષ્ટ્રીયસ્તરની NEET, JEE, CPT, AIMS, BITS વગેરે જેવી સ્પર્ધાત્મક પરીક્ષાઑમાં ગુજરાતના ગુજરાતી માધ્યમમાં ભણેલા બાળકો થોડો નબળો દેખાવ કરે છે. તેથી આજકાલ મોટાભાગના ગુજરાતી પ્રેમી વાલીઓ પણ પોતાના બાળકને અંગ્રેજી માધ્યમમાં ભણાવતાં થયા છે, ગુજરાતી માધ્યમનું મહત્વ ઘટતું જાય છે.

અંગ્રેજી અને ગુજરાતી બન્ને વચ્ચે સંતુલન જળવાય એ માટે સુરતની ગુજરાતી માધ્યમ ચલાવતી સાત શાળાઓએ આનો સરળ અને વ્યવહારુ ઉકેલ શોધ્યો છે. આ શાળાઓએ સરકાર અને શિક્ષણ ખાતામાં ધીરજપૂર્વકની રજૂઆતો કરી બાળકોને ગણિત અને વિજ્ઞાન જેવા ટેક્નિકલ વિષયો અંગ્રેજી પરિભાષા સાથે અને બાકીના વિષયો ગુજરાતીમાં ભણાવવામાં આવે એવા ‘ગ્લોબલ મિડિયમ’ ની મંજૂરી મેળવી છે. એટલું જ નહીં ચાલુ શૈક્ષણિક વર્ષથી સાત જેટલી શાળાઓમાં ત્રીજા અને ચોથા ધોરણમાં આ પદ્ધતિ પ્રમાણે શિક્ષણકાર્ધ શરૂ થઇ પણ ગયું છે. આ સાત શાળાઓમાં ભૂલકાંવિહાર, ભૂલકાભવન, સંસારભારતી, વનિતાવિશ્રામ, જીવનભારતી અને શારદાયતન જેવી શાળાઓનો સમાવેશ થાય છે.

ગ્લોબલ મિડિયમમાં બાળકોના શિક્ષણની શરૂઆત ગુજરાતી માધ્યમથી જ કરી પ્રારંભિક વર્ષોમાં સમજૂતી ગુજરાતીમાં જ આપવામાં આવશે. ત્રીજા ધોરણ પછી ધીમે ધીમે દ્વિભાષી પુસ્તકો તૈયાર કરાવી ગણિત અને પર્યાવરણ / વિજ્ઞાનના વિષયો અંગ્રેજી ટર્મિનોલોજી સાથે ભણાવી બાળકો દસમા ધોરણમાં આવે ત્યાં સુધી આ બે વિષયોની પરીક્ષા અંગ્રેજી માધ્યમમાં આપે અને બાકીના વિષયોની પરીક્ષા ગુજરાતી માધ્યમથી આપે તેવી જોગવાઈ છે. વર્ગમાં બોલચાલની ભાષા ગુજરાતી રાખી, ગણિત અને વિજ્ઞાનમાં વપરાતાં ગુજરાતી શબ્દોનો ત્યાગ કરી ત્યાં આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે ચાલે એવીજ ટર્મિનોલોજી વાપરવામાં આવશે. એટલે બાળકોને રુધિરાભિસરણ, ધાતાંક, સંમેય પદ, પદાવલિ કે વક્રીભવન જેવા શબ્દો ભણાવવાને બદલે સીધા આંતરરાષ્ટ્રીય પરિભાષાના શબ્દો જ ભણાવવામાં આવશે. જયાં અંગ્રેજી માતૃભાષા નથી એવા અનેક દેશોમાં આવી અથવા આને મળતી આવતી પદ્ધતિ જ અમલમાં છે. એ સંજોગોમાં ગુજરાતના બાળકો અને વાલીઓ માટે આ એક નવી દિશા ખૂલી છે.

સુરતના ટ્રસ્ટીઓ અને આચાર્યો અને ડીઈઑ શ્રી યુ. એન. રાઠોડના માર્ગદર્શન સાથે માનનીય શિક્ષણમંત્રીશ્રી ભૂર્પેદ્રસિંહ ચુડાસમાની વારંવાર મુલાકાત કરી, વર્તમાન સમયમાં આવી પહેલની અનિવાર્યતા એમને સફળતાપૂર્વક સમજાવી હતી, તેમ જ તત્કાલીન મુખ્ય શિક્ષણસચિવ શ્રીનું સમર્થન પ્રાપ્ત કરી ગુજરાત માઘ્યમિક બોર્ડ પાસેથી આવનારા વર્ષોમાં ગ્લોબલ માઘ્યમના વિદ્યાર્થીને બે વિષયના પ્રશ્નપત્રો અંગ્રેજીમાં મળે એવી લેખિત મંજૂરી મેળવી છે. તેમ જ પ્રાથમિક કક્ષાએ બાળકોને આ બે વિષયો અંગ્રેજી પરિભાષાનો ઉપયોગ કરીને ભણાવવા માટેની જરૂરી મંજૂરી રાજયમાં પ્રાથમિક શિક્ષણનું નિયમન કરતાં જી સી ઈ આર ટી પાસેથી મેળવી છે.

આ નવતર પહેલને માટે જરૂરી એવી તમામ મંજૂરી મળી જતાં સુરતની આ તમામ શાળાઓએ શિક્ષકોની સંકલન સમિતિ બનાવીને આ નવી પહેલ મુજબ ગુજરાતી માધ્યમના શિક્ષકોએ જ સજજ થઇને બાળકોને આ રીતે શિક્ષણ આપવાની શરૂઆત કરી દીધી છે. શિક્ષકો, બાળકો તેમજ વાલીઓ તરફથી પ્રારંભિક પરિણામો ખૂબ પ્રોત્સાહક મળ્યાં છે.

આ પદ્ધતિને ગુજરાતી પ્રેમી અને કારકિર્દી પ્રત્યે સજાગ બન્ને પ્રકારના વાલીઓ તરફથી આવકાર મળ્યો છે. “ગ્લોબલ મિડિયમ” એ અભ્યાસનું આ એક આદર્શ અને વ્યવહારુ માધ્યમ હોવાથી આવનારા વર્ષમાં ગુજરાતની વધુ ને વધુ શાળાઓ પોતાના એક કે વધુ કલાસ માટે આવી મંજૂરી મેળવીને આ પદ્ધતિ અપનાવાતી જશે એમાં કોઇ શંકા નથી. આ સાત શાળાના અનુભવનું નિરીક્ષણ કરી સરકાર પણ આ પદ્ધતિને વધુ વ્યાપક બનાવશે. ગુજરાતના તમામ સામાજિક અને આર્થિક સ્તરના બાળકો રાષ્ટ્રીય અને આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે આત્મવિશ્વાસ પૂર્વક સ્પર્ધામાં ટકી શકશે.